Bir Karga Fotoğrafının Hikayesi

Aşağıdaki karga fotoğrafını yeni çektim. Bundan 2-3 yıl önce şehir içinde karga fotoğrafı çekmek için şansa güvenmek ve bir kargaya denk gelmek için oldukça dolanmak gerekirdi. Şimdi sokağa her çıkışımda rastlaşıyoruz.

Doğada biyoçeşitliliğin değişimi çok yavaştır. Nedir, kentlerde, özellikle son yıllarda baş döndüren bir hızla biyoçeşitliliğin yeni bir formata evrildiğini görüyoruz. Bazı hayvan türlerinin sayısı hızla artıyor. Eskiden deniz kenarlarında yaşayan martılar kentlerin içlerine yayıldı, şehrin büyük meydanlarının sembolü olan güvercinler sokak aralarındaki parklarda çoğalıyorlar, karga sayısı kırlangıç sayısını kat kat geçti, domuzların sayısı bazı yörelerde sokak köpeklerinden fazla. Kentler, doğada var olmayan bir biyoçeşitliliğe evriliyor. Bu değişim sonucunda ve zincirleme olarak sayısı artan türlerin besin zincirinde olan bitki ve hayvanların sayısı hızla tükeniyor.

Kentsel bölgelerde karga, martı, domuz vb. hayvanların sayısındaki hızlı artışın önemli sebeplerinden birinin denetimsiz üretilen ve piyasaya sürülen, sokak hayvanlarına plansız ve kontrolsüz dağıtılan hazır kedi/köpek mamaları olduğu kanaatindeyim. Bu kontrolsüzlük sonunda, bazı virüs türleri hayvanlar arasında hızlı aktarımlarla mutasyona uğruyor. Devasa bir ekosistem yıkımı yaklaşıyor ve bizler seyrediyoruz. Şunu da söylemeden edemeyeceğim: Ekosistem muhtemelen kendine bir yol bulur ve yeni bir ekolojik denge yaratır. Ama bu yeni ekosistem içinde homo sapiense yer olur mu? İşte “ekosistem yıkımı” dediğim fenomen, bu sorunun cevabında yatar.

Kargadan başladık, ucundan da Türkçe yazım diline ve kurallarına da uğrayıp bu küçük yazıyı noktalayalım:

Bir konuşma esnasında “kargalar leşçildir” dersem, kargaların leşçil olduğunu düşündüğümü söylemiş olurum. Ama yazılı olarak ‘kargalar “leşçildir”’ diye yazarsam iş değişir. Kargaların leşçil olduğunu değil, kargaların leşçil olduğunun söylendiğini, benim bunu aktardığımı yazmış olurum.

Türkçe, yazılı dil olanaklarının çok zengin olduğu, kıvrak ve zeki anlatımlara izin veren bir dildir. Yeter ki kullanmayı ve nasıl okuyacağımızı bilelim.

Peki kargalar leşçil midir? Türkiye’de görülen karga türlerinin beslenmesi, taksonomik olarak leşçil diye tanımlanamaz. Kargalar, insanlar gibi omnivor yani hepçildir. Leş yemezler mi? Aç kalırlarsa yerler, leş yemek beslenme davranışlarının ana unsuru değildir. Ama kargalar çok zekidir ve fırsatçıdır; diğer kuşlardan ve hayvanlardan, bazen insanlardan çalabilirler. Hatta şehirlerde yaşayan kargalar hırsızlığı öğrenebilirler, taşıyabilecekleri parlak cisimleri, değerli eşyaları çalarlar.

O zaman “kargalar hırsızdır” diyebilir miyiz? Günümüz Türkiye’sinin hırsızlarını görünce insanın kargalara cüzdanını veresi geliyor; biraz karıştırır, hevesi geçince bırakır, belki cüzdanı kurtarırsınız.

Doğan Alpaslan Demir sitesinden daha fazla şey keşfedin

Son gönderilerin e-postanıza gönderilmesi için abone olun.