Şiirli Cumalar muhafazakâr bir toplum olmaya, yobazlığa, nefret diline, hurafelere, faşizme, bilim düşmanlığına, Ortadoğu bataklığına gömülmeye karşı bir duruş ve direniştir.

Bu hafta için seçtiğim şair Kazak Abdal, 17. Yüzyılda yaşamış Alevi Bektaşi halk ozanıdır.  Günümüze kalan iki şiirinden onun bir hiciv şairi olduğu, yerleşik düzeni, gelenekleri, kör inançları yeren şiirler yazdığı anlaşılmaktadır. Hakkındaki muhtelif bilgiler rivayetlere dayalıdır. 

Aşağıda paylaştığım şiiri günümüzde, hatta az önce yazılmış gibidir:

Ormanda büyüyen adam azgını

Çarşıda pazarda insan beğenmez

Medrese kaçkını softa bozgunu

Selam vermeğe dervişan beğenmez

Alemi tan eder yanına varsan

Seni yanıltır bir mesele sorsan

Bir cim bile çıkmaz karnını yarsan

Camiye gelir de erkan beğenmez

Elin kapusunda kul kardaş olan

Burnu sümüklü gözü yaş olan

Bayramdan bayrama bir tıraş olan

Berber dükkanında oğlan beğenmez

Dağda bayırda gezen bir yörük

Kimi tımarlı sipahi kimi bir bölük

Bir elife dili dönmeyen hödük

Şehristana gelir ezan beğenmez

Bir çubuğu vardır gayet küçücek

Zu’mü fa’sidince keyf getirecek

Kırık çanağı yok ayran içecek

Kahveye gelir de fincan beğenmez

Yaz olunca yayla yayla göçenler

Topuz korkusundan şardan kaçanlar

Meşe yaprağını kıyıp içenler

Rumeli Yenicesi dühan beğenmez

Aslında neslinde giymemiş hare

İş gelmez elinden gitmez bir kare

Sandığı gömleksiz duran mekkare

Bedestene gelir de kaftan beğenmez

Kazak Abdal söyler bu türlü sözü

Yoğur ayran ile hallolmuş özü

Köyden şehre gelse bir Türk’ün kızı

İnci yakut ister mercan beğenmez

Yüzyıllar önce yaşamış, nasıl bir hayat sürdüğünü bilmediğimiz Kazak Abdal’ın en azından bir şiirini unutulmuşluğun derinlerinden çıkarmayı bir görev saydım; Şiirli Cumalar. 

KAYNAK

1. İlhan Başgöz, İzahlı Türk Halk Şiiri Antolojisi, Pan yayıncılık, 2013. 

Yazıda kullandığım görsel bana ait olup Pexel sitesinde yayımlanmıştır. 

https://www.pexels.com/tr-tr/fotograf/ahsap-tahta-satranc-strateji-27098120/